เด็กทารก ดำน้ำได้หรือไม่

เด็กทารก ดำน้ำได้หรือไม่? คำตอบจากมุมมองแพทย์เด็ก

ทำไมพ่อแม่ถึงสงสัยว่าเด็กทารกดำน้ำได้หรือไม่

ภาพในโซเชียลมีเดียบางภาพหรือวิดีโอที่แสดงให้เห็นเด็กทารกกำลังดำน้ำอย่างน่าอัศจรรย์ กลายเป็นกระแสที่ทำให้คุณพ่อคุณแม่หลายคนสงสัยว่า “เด็กทารกดำน้ำได้จริงหรือ?” หรือสิ่งที่เห็นคือการฝึกเฉพาะทาง? บทความนี้จะอธิบายจากมุมมองทางการแพทย์ ว่าแท้จริงแล้วร่างกายทารกตอบสนองต่อน้ำอย่างไร และมีความเสี่ยงอะไรที่คุณพ่อคุณแม่ต้องรู้ก่อนปล่อยให้ลูกสัมผัสกิจกรรมใต้น้ำ

ความจริงทางวิทยาศาสตร์: ทารกมีสัญชาตญาณดำน้ำจริงหรือ?

ใช่ครับ—ทารกแรกเกิดมีสิ่งที่เราเรียกว่า “สัญชาตญาณดำน้ำ (Diving Reflex)” ซึ่งเป็นกลไกทางชีววิทยาที่มีอยู่ในมนุษย์ทุกคนตั้งแต่เกิด เมื่อทารกสัมผัสกับน้ำเย็น:

หลอดลมจะปิดโดยอัตโนมัติเพื่อกันน้ำเข้าสู่ปอด
หัวใจจะเต้นช้าลงเพื่อประหยัดพลังงาน
การไหลเวียนเลือดจะเปลี่ยนเส้นทางไปยังอวัยวะที่สำคัญ เช่น สมองและหัวใจ

แต่สัญชาตญาณนี้ จะเริ่มหายไปเมื่อทารกอายุประมาณ 6 เดือน ดังนั้น ถ้าจะถามว่า “เด็กทารกดำน้ำได้หรือไม่” — ในทางชีววิทยา ตอบได้ว่า ทารกอาจมี “สัญชาตญาณ” ในการกลั้นหายใจชั่วคราว แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าเขาจะ “ดำน้ำได้” อย่างปลอดภัย

สัญชาตญาณการกลั้นหายใจของทารกคืออะไร

สัญชาตญาณนี้เรียกว่า Bradycardic Response ซึ่งจะกระตุ้นให้ทารกกลั้นหายใจและปิดหลอดลมโดยอัตโนมัติเมื่อใบหน้าและจมูกสัมผัสน้ำเย็น ถือเป็นระบบป้องกันที่ธรรมชาติสร้างขึ้นเพื่อการอยู่รอด แต่ควรเข้าใจว่า:

ไม่ได้หมายความว่าทารกสามารถว่ายน้ำหรือควบคุมลมหายใจได้
การตอบสนองนี้เป็นแบบอัตโนมัติ ไม่มีความรู้สึกตัว
อาจเกิดได้เพียงไม่กี่วินาทีและไม่สามารถทำนายได้ว่าจะเกิดทุกครั้ง

นอกจากนี้ สัญชาตญาณดังกล่าวจะค่อย ๆ หายไปเมื่อทารกโตขึ้น ซึ่งอาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดว่าทารก “เคยดำน้ำได้ แต่พอโตขึ้นกลับดำน้ำไม่ได้”

เหตุผลที่ไม่ควรปล่อยให้ทารกดำน้ำเอง

แม้บางภาพจะดูน่าทึ่ง แต่การปล่อยให้ทารกดำน้ำโดยไม่มีผู้เชี่ยวชาญดูแลนั้น มีความเสี่ยงสูงมาก เช่น:

ภาวะกลืนหรือสำลักน้ำ: ทารกยังไม่สามารถไอหรือขับของเหลวออกจากหลอดลมได้ดี
ภาวะ Hypoxia (ขาดออกซิเจน): หากเกิดความผิดพลาดเพียงไม่กี่วินาที สมองของทารกอาจได้รับผลกระทบ
อุณหภูมิกายต่ำ (Hypothermia): ทารกสูญเสียความร้อนได้รวดเร็วมากเมื่ออยู่ในน้ำ
โรคติดเชื้อจากน้ำ: โดยเฉพาะถ้าสระไม่สะอาดหรือมีสารเคมี

ดังนั้น แม้ว่าทารกจะมีสัญชาตญาณการกลั้นหายใจ แต่การ “ดำน้ำ” ที่คุณพ่อคุณแม่เข้าใจในเชิงกิจกรรมนันทนาการ ยังไม่ปลอดภัยต่อทารกที่ยังไม่ถึงวัย

การฝึกว่ายน้ำสำหรับเด็กเล็กมีประโยชน์หรือเป็นอันตราย?

ประโยชน์ของการฝึกว่ายน้ำอย่างปลอดภัย:

ช่วยกระตุ้นพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อ สมอง และประสาทสัมผัส
สร้างความคุ้นเคยกับน้ำ ลดความกลัวในอนาคต
ฝึกสมาธิ ความสัมพันธ์กับผู้ปกครอง
เพิ่มความแข็งแรงของปอดและระบบหายใจ

ข้อควรระวัง:

ควรเริ่มเมื่อทารกมีอายุ 4-6 เดือนขึ้นไป และสุขภาพแข็งแรง
ฝึกเฉพาะกับผู้สอนที่ผ่านการอบรมเฉพาะทางสำหรับ “Infant Swimming”
หลีกเลี่ยงการกดศีรษะเด็กให้จมใต้น้ำ หากไม่มีทักษะหรือเหตุผลทางการแพทย์รองรับ

ข้อควรระวังและคำแนะนำจากแพทย์

แพทย์แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่ปฏิบัติดังนี้:

✅ พาเด็กลงน้ำเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย เช่น สระระบบเกลือ หรือระบบ UV
✅ ตรวจสอบอุณหภูมิน้ำให้เหมาะสมกับอายุเด็ก (32–34 องศาเซลเซียสสำหรับทารก)
✅ ใช้เวลาสั้น ๆ ไม่เกิน 30 นาทีต่อครั้ง และสังเกตอาการหนาวสั่น
✅ หากมีประวัติปอดบวม หรือโรคหัวใจแต่กำเนิด ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มกิจกรรม
✅ หลีกเลี่ยงการ “ทดลองให้ลูกดำน้ำเอง” โดยไม่มีความรู้เฉพาะทาง

สรุป: เด็กทารกดำน้ำได้หรือไม่?

คำตอบคือ: เด็กทารก มีสัญชาตญาณดำน้ำ แต่ไม่ได้หมายความว่าเขาสามารถดำน้ำได้เองอย่างปลอดภัย
การให้ทารกอยู่ในน้ำในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและมีผู้เชี่ยวชาญดูแลสามารถเป็นกิจกรรมที่เสริมพัฒนาการได้อย่างดีเยี่ยม แต่การพยายามทำให้ทารก “ดำน้ำ” โดยไม่มีความรู้ อาจนำไปสู่ความเสี่ยงที่ไม่ควรมองข้าม

เสริม: เลือกโรงเรียนว่ายน้ำสำหรับทารกอย่างไร?

เลือกสถานที่ที่ได้รับใบอนุญาตและผ่านมาตรฐานด้านสุขอนามัย
ตรวจสอบว่าครูผู้สอนมีใบรับรองการสอนว่ายน้ำสำหรับทารก (Infant Swim Instructor)
ดูแลเด็กแบบตัวต่อตัวหรือกลุ่มเล็ก
มีระบบการเฝ้าระวังและปฐมพยาบาลฉุกเฉินครบถ้วน

ปลอดภัยไว้ก่อน คือคำตอบที่ดีที่สุดสำหรับลูกของคุณ
หากคุณต้องการคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับโรงเรียนว่ายน้ำเด็กใกล้บ้าน แพทย์สามารถให้ข้อมูลเพิ่มเติมที่เหมาะกับพัฒนาการของลูกคุณแต่ละคนได้ครับ

🩵👇🏻สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม👇🏻🩵
.
🏢 สำนักงานใหญ่ :
💬 line.me/R/ti/p/%40babyswimming
📪 m.me/babyswimmingthailand
.

📍 สาขาของเรา (Our locations) :
bit.ly/BSTLocations
.
🏊‍♀ คอร์สและค่าเรียนว่ายน้ำ (Courses & fees):
bit.ly/BSTCoursesFees
.
💡 รู้จักเราใน 3 นาที (Know us in 3 mins) :
bit.ly/BSTAboutUs
.
⭐️ รีวิวจากสมาชิกของเรา (Our testimonials) :
bit.ly/BSTTestimonials
.
🎦 YouTube channel ของเรา (Our YouTube channel) :
bit.ly/BSTYouTube
.

🌐 babyswimmingthailand.com
.
✨ มาร่วมมอบของขวัญล้ำค่าที่จะติดตัวลูกของคุณไปตลอดชีวิตกับ BABY SWIMMING, A Precious Gift for Your Kids” 🐳🏊🏻💦🩵🎁✨
.
✅ โรงเรียนสอนว่ายน้ำเด็กที่มีสาขามากที่สุดในประเทศไทย
✅ คะแนนรีวิว ‘5 ดาว’ บน Facebook สูงสุดเป็นอันดับ 1 จากสมาชิกมากกว่า 1,000 ครอบครัว
✅ แบรนด์เดียวที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพ ISO 9001 ด้านการบริการและการออกแบบพัฒนาหลักสูตร
✅ แบรนด์เดียวที่ได้รับความไว้วางใจและร่วมดำเนินงานกับโรงพยาบาลชั้นนำ